Lời bài hát “Hai Đứa Trẻ” của Phương Mỹ Chi, DTAP và Suboi là một tác phẩm âm nhạc đầy tính tự sự và hoài niệm, lấy cảm hứng từ truyện ngắn cùng tên của nhà văn Thạch Lam. Lời bài hát không chỉ tái hiện lại không gian và cảm xúc trong tác phẩm gốc mà còn lồng ghép những suy tư, trăn trở của con người hiện đại về quá khứ, tuổi thơ và sự cô đơn.
Phân tích chi tiết lời bài hát
1. Bức tranh hoài niệm về tuổi thơ và nỗi buồn
Một đêm chợp mắt trong mơ màng còi kia dội tiếng xa vang Đèn ghi lòe sáng lem nhem mờ vầng trăng giờ thôi lững lờ … Đem giấc mơ về miền quê khói trong đêm đen bừng sáng Lời ca mẹ ru á ơi từng đêm hè dài rong chơi Thằng em đòi: “Cha cõng con” cưỡi ngựa ngựa phi Một thời xa xưa tựa hai đứa trẻ chờ từng đêm nghe
Lời bài hát mở đầu bằng hình ảnh đặc trưng của truyện ngắn Thạch Lam: tiếng còi tàu đêm. Tiếng còi không chỉ là âm thanh mà còn là biểu tượng của hy vọng, của một thế giới khác đầy rực rỡ và phồn hoa. Hình ảnh “đèn ghi lòe sáng”, “vầng trăng thôi lững lờ” gợi lên một không gian buồn man mác, của một miền quê nghèo khó đang chìm trong bóng đêm.
Ký ức tuổi thơ được tái hiện một cách giản dị và chân thực qua hình ảnh “lời ca mẹ ru”, “đêm hè dài rong chơi” hay trò “cha cõng con”. Những ký ức ấy đối lập với thực tại buồn bã, tạo nên một sự hoài niệm đầy day dứt. Tác giả đã khéo léo sử dụng các hình ảnh này để dẫn dắt người nghe vào không gian của truyện, nơi hai chị em Liên và An chờ đợi một điều gì đó xa xôi mà họ không bao giờ với tới được.
2. Sự giao thoa giữa quá khứ và hiện tại
Con tàu mang sáng về, tàu giờ nơi xa về nơi khác lạ Giờ còn đâu nữa những chuyện ngày xưa (Hello) Nhìn ra từ trong khoang tàu nhẹ tay đặt lên cửa kính dõi theo Ngồi dưới màu ngà trong veo lại một lần nữa ước mơ xa trở về
Phần rap của Suboi đã tạo nên một sự kết nối bất ngờ giữa hai thế giới: quá khứ và hiện tại. Lời rap như tiếng nói của một người đang ở trên con tàu, nhìn về quá khứ và nói “hello” với những gì đã qua. Hình ảnh “nhìn ra từ trong khoang tàu” đối lập với “ngồi dưới màu ngà trong veo” (màu đèn của phố huyện), thể hiện sự khác biệt giữa người đang trên đường đi và người đang đứng lại. Tuy nhiên, cả hai đều có chung một nỗi niềm: sự cô đơn và nỗi nhớ về một điều gì đó đã mất.
3. Nỗi cô đơn của con người hiện đại
Không phải em thì ai khác? Nhìn bầu trời lấp lánh trong một giây lát Trên đó có đứa bé đang nhìn qua cửa sổ còn tôi đang ngồi đây nhìn lên toa tàu … Ngày qua ngày sống không mong chờ nằm mơ chuyện cũ vu vơ Nhiều đêm bạn với sông Ngân Hà, nhiều đêm lạc chân nhớ nhà Thành đô rực sáng đâu ai ngờ người xe ngược phố chơ vơ Niềm riêng lặng lẽ trong ơ thờ kiếm đâu những cơn mộng mơ
Phần rap của Suboi tiếp tục đào sâu vào tâm trạng của con người hiện đại. Nỗi cô đơn không phải là của riêng ai, đó là nỗi buồn chung. Hình ảnh “đứa bé” và “tôi” đại diện cho hai thế hệ, nhưng đều có chung một nỗi khắc khoải. Dù ở “thành đô rực sáng” hay “nơi phố huyện chơ vơ”, con người vẫn cảm thấy lạc lõng và cô đơn.
Tác giả đã rất tài tình khi sử dụng hình ảnh “bạn với sông Ngân Hà” và “lạc chân nhớ nhà” để thể hiện sự lạc lõng của người trẻ giữa chốn phồn hoa, nơi họ không thể tìm thấy “những cơn mộng mơ” của tuổi thơ.
Tổng kết
“Hai Đứa Trẻ” là một tác phẩm âm nhạc có chiều sâu, vượt ra khỏi giới hạn của một bài hát thông thường. Lời bài hát không chỉ gợi nhắc lại một tác phẩm văn học kinh điển mà còn thể hiện được những trăn trở, suy tư của thế hệ trẻ về quá khứ, sự cô đơn và khao khát tìm lại chính mình. Sự kết hợp giữa giọng hát đầy tự sự của Phương Mỹ Chi và phần rap đầy triết lý của Suboi đã tạo nên một bản nhạc độc đáo, đầy cảm xúc và rất giàu tính nghệ thuật.
